1
Taken en verantwoordelijkheden Rijksvertegenwoordiger
Taken in het kader van de coördinatiefunctie
1. De verbindende bestuurlijke schakel tussen de CN-tafel (het kabinet) en de drie Bestuurscolleges.
De Rijksvertegenwoordiger kan verzoeken ontvangen van zowel de departementen als de bestuurscolleges.
De Rijksvertegenwoordiger vervult de oog- en oorfunctie voor zowel de CN-tafel als de Bestuurscolleges en kan eigenstandig zaken signaleren en agenderen. Daartoe zal de Rijksvertegenwoordiger een intensieve en open communicatie onderhouden met zowel eilandsbesturen, met alle Rijksdiensten ter plaatse, alsmede de departementen in Den Haag (waar onder de individuele leden van de CN-tafel). Aandachtspunt daarbij is voldoende direct contact met de eilandsbesturen van Saba en Sint Eustatius en oog voor hun specifieke belangen.
De Rijksvertegenwoordiger rapporteert regelmatig aan de minister van BZK en de bewindspersoon die het aangaat over wat er gebeurt en bestuurlijk speelt op de eilanden. Ditzelfde doet hij desgevraagd richting de drie individuele Bestuurscolleges over wat er speelt bij de departementen in Den Haag.
De Rijksvertegenwoordiger wordt door departementen betrokken bij consultatieprocedures van wetgeving t.b.v. Caribisch Nederland.
2. De Rijksvertegenwoordiger kan de departementale liaisons, de directeur RCN/centraal en de overige diensthoofden aanspreken wat betreft hun functioneren als deel van een eenduidig optredende rijksoverheid. Dit doet de Rijksvertegenwoordiger door op basis van het meerjarenprogramma zorg te dragen voor de samenwerking tussen de liaisons en diensthoofden, overzicht over de ontwikkelingen te behouden, het agenderen van departement overstijgende vraagstukken, het bewaken van de consistentie in het optreden van de liaisons en diensthoofden (eenduidig optreden als rijksoverheid), het opzetten van een integraal communicatiebeleid en het toezien op de uitvoering van het rijksbeleid, zoals is verwoord in de kabinetsreactie (kst-33750-IV-35). De inhoudelijke aansturing en personeelsverantwoordelijkheid ten opzichte van hun eigen liaisons en diensthoofden blijft een zaak van de departementen. De rijksvertegenwoordiger is bestuurder van RCN/Centraal.
3. Begeleiden en ontvangen van bestuurlijke en ambtelijke bezoeken uit Nederland en de andere landen binnen het Koninkrijk.
Taken voortkomend Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (WolBES) en Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (FinBES)
1. Het goedkeuren van besluiten houdende benoeming, bevordering, schorsing en ontslag van eilandsambtenaren, art. 204, lid 1 sub b WolBES.
2. Het goedkeuren van de in artikel 204 lid 1 onder d WolBES genoemde eilandsverordeningen, alsmede het toezicht houden op besluiten en niet-schriftelijke beslissingen gericht op enig rechtsgevolg van de eilandsbesturen; besluiten en niet-schriftelijke beslissingen die naar de mening van de Rijksvertegenwoordiger voor vernietiging in aanmerking komen, wegens strijd met het recht of strijd met het algemeen belang, worden door hem voorgelegd aan de Minister die het aangaat ter vernietiging.
3. Binnen de WolBES is een stelsel van regelingen aangaande het openbaar bestuur van de eilanden (o.a. vernietiging, taakverwaarlozing, incompatibiliteiten). Advisering en beantwoording van vragen, alsmede het toezicht op behoorlijk bestuur en de monitoring daarvan bij besluiten en vergaderingen van de eilandsraden en -besturen.
2
4. Beslissen op beroep ingesteld door de gezaghebber indien de eilandsraad de algemeen verbindende voorschriften ter handhaving van de openbare orde of beperking van gevaar niet bekrachtigt. De Rijksvertegenwoordiger kan de werking van deze voorschriften opschorten zolang ze niet bekrachtigd zijn.
5. De Rijksvertegenwoordiger heeft de rol van executeur in geval van de situatie van artikel 25 en 26 van de FinBES.
Taken op grond van de Veiligheidswet BES
1. Het opstellen, actueel houden in overleg met de gezaghebbers van een coördinatieplan voor een boveneilandelijke ramp/crisis conform artikel 47 Veiligheidswet BES. Hoewel de gezaghebber het ‘opperbevel’ blijft houden, hoort hierbij voor de Rijksvertegenwoordiger een coördinerende en informerende functie. Posten in het huidige coördinatieplan:
Afstemming van de boveneilandelijke rampenbestrijding en crisisbeheersing met andere (ei)landen. Afstemming ziet met name op bijstand en het opvangen van vluchtelingen1. Deze afspraken moeten worden vastgelegd.
Communicatie convenant.
Ondersteuning van de Rijksvertegenwoordiger bij een boveneilandelijke ramp/crisis en samenstelling van zijn/haar rampenstaf (artikel 59).
2. Hoewel het toezien op en deelnemen aan oefenen, trainen en evalueren op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing niet specifiek is vastgelegd in de Veiligheidswet BES, vloeit deze taak logischerwijs voort uit het coördinatieplan.
3. Het toetsen van de rampen- en crisisplannen (artikel 44 lid 5), beleidsplannen (artikel 42 lid 5) en rampenbestrijdingsplannen (artikel 45 lid 3) van de openbare lichamen. Deze plannen moeten ten minste eenmaal in de vier jaar worden geactualiseerd waarop de Rijksvertegenwoordiger dient toe te zien. Bij onvoldoende kwaliteit van de plannen treedt hij met het bevoegde bestuursorgaan in gesprek conform artikel 46.
4. Een spilfunctie bij de behandeling van bijstandsverzoeken. De Rijksvertegenwoordiger draagt zorg voor een goede beoordeling, appreciatie en uiteindelijk doorgeleiding van verzoeken van militaire en civiele bijstand, in nauw overleg met respectievelijk Defensie en Veiligheid en Justitie (artikelen 6 t/m 9, 47 en 58 Veiligheidswet BES).
5. De bevoegdheid tot het geven van aanwijzingen:
a. Bevoegdheid tot het geven van aanwijzingen aan de gezaghebber in geval van een ordeverstoring van boveneilandelijke betekenis dan wel ernstige vrees voor het ontstaan daarvan conform artikel 12.
b. Bevoegd tot het geven van aanwijzingen aan de gezaghebber in geval van een ramp of een crisis van boveneilandelijke betekenis of van ernstige vrees voor het ontstaan daarvan conform artikel 59.
o De Rijksvertegenwoordiger kan in dat geval een functionaris aanwijzen die in de operationele leiding van de rampenbestrijding of de crisisbeheersing voorziet.
o Conform artikel 60 verstrekt de Rijksvertegenwoordiger de gezaghebbers en de minister van VenJ de nodige inlichtingen ten behoeve van hun rol bij de toepassing van artikel 59.
c. Bevoegd in een concreet geval tot het geven van de nodige aanwijzingen aan de gezaghebber inzake de rampenbestrijding en de crisisbeheersing conform artikel 63.
1 Voor de opvang van een bovenmatig aantal vluchtelingen in Caribisch Nederland heeft de IND een handboek opgesteld. Dit handboek vormt een bijlage bij het coördinatieplan. 3
6. Tot slot kan de Rijksvertegenwoordiger een bestuursorgaan van het openbaar lichaam of van een samenwerkingslichaam een aanwijzing geven indien de taakuitvoering op grond van de hoofdstukken 4 en 5 (d.w.z. brandweerzorg, rampenbestrijding, crisisbeheersing en samenwerking) in het desbetreffende openbaar lichaam tekortschiet. Tot het geven van een aanwijzing gaat de Rijksvertegenwoordiger niet over dan nadat hij over de voorgenomen aanwijzing het bestuurscollege heeft gehoord.
Andere specifieke wettelijke/ bestuurlijke taken In verschillende wetgeving staan uiteenlopende rollen en bevoegdheden omschreven voor de Rijksvertegenwoordiger. Dit varieert van de beëdiging van de officieren van justitie en de arbeidsbemiddelaar tot het adviseren van het kapittel over de toekenning van Koninklijke onderscheidingen. Ook schrijft het havenbesluit BES voor dat de RV beslist over de verhoging van het dreigingsniveau en geeft de onderwijswetgeving een uiteenlopend scala aan bevoegdheden.